Đạm ure, một loại phân bón quen thuộc trong nông nghiệp, đóng vai trò then chốt trong việc cung cấp dinh dưỡng cho cây trồng và góp phần nâng cao năng suất nông sản. Tuy nhiên, ít ai hiểu rõ về quy trình sản xuất đạm urê phức tạp như thế nào cũng như ứng dụng đa dạng của loại hợp chất hóa học này.
Mục lục bài viết
Đạm ure là gì?
Đạm urê (CO(NH2)2), hay còn được biết đến với cái tên carbamide là một hợp chất hữu cơ chứa hàm lượng nitơ cao, tồn tại ở dạng tinh thể màu trắng hoặc dạng hạt tròn nhỏ, dễ tan trong nước. Trong tự nhiên, ure được tìm thấy trong nước tiểu của động vật như một sản phẩm phụ của quá trình chuyển hóa protein.
Đạm ure là gì
Tuy nhiên, để đáp ứng nhu cầu sử dụng khổng lồ trong nông nghiệp và công nghiệp, con người đã sản xuất urê tổng hợp thông qua phản ứng giữa amoniac (NH3) và carbon dioxide (CO2) dưới điều kiện nhiệt độ và áp suất cao.
Lợi ích của việc sử dụng đạm ure
Nguồn cung cấp nitơ dồi dào
Nitơ – một trong những yếu tố dinh dưỡng thiết yếu, đóng vai trò then chốt trong quá trình sinh trưởng, phát triển của cây trồng và vật nuôi. Đạm ure chính là nguồn cung cấp nitơ lý tưởng với hàm lượng nitơ cao (46%), dễ dàng được cây trồng hấp thụ và chuyển hóa thành các hợp chất hữu cơ cần thiết.
Thúc đẩy sinh trưởng và năng suất cây trồng
Phát triển mạnh mẽ: Cây sinh trưởng nhanh, thân lá xanh tốt, bộ rễ khỏe mạnh, tăng khả năng hấp thụ dinh dưỡng.
Tăng năng suất vượt trội: Cây cho năng suất cao hơn, chất lượng nông sản được cải thiện rõ rệt, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của thị trường.
Rút ngắn thời gian sinh trưởng: Giúp cây trồng sinh trưởng và phát triển nhanh chóng, rút ngắn thời gian thu hoạch, mang lại hiệu quả kinh tế cao.
Nâng cao hiệu quả chăn nuôi
Trong chăn nuôi, đạm urê được sử dụng như một loại phụ gia thức ăn, giúp:
Cải thiện khả năng tiêu hóa: Tăng cường hoạt động của hệ vi sinh vật trong dạ cỏ của động vật nhai lại, giúp tiêu hóa thức ăn tốt hơn, hấp thụ dinh dưỡng tối ưu.
Thúc đẩy tăng trưởng: Vật nuôi tăng trọng nhanh, rút ngắn thời gian xuất chuồng, mang lại lợi nhuận cao cho người chăn nuôi.
Nâng cao chất lượng sản phẩm: Thịt, sữa, trứng của vật nuôi được cải thiện về chất lượng, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người tiêu dùng.
Quy trình sản xuất ure
Sản xuất ure là một quy trình công nghiệp phức tạp, đòi hỏi sự kết hợp của nhiều công đoạn và công nghệ tiên tiến. Về cơ bản, quy trình này bao gồm ba giai đoạn chính:
Giai đoạn 1: Điều chế khí tổng hợp
Khí tự nhiên, nguyên liệu chính để sản xuất đạm ure, được chuyển hóa thành khí tổng hợp (hỗn hợp khí hydro và nitơ) thông qua quá trình reforming với hơi nước ở nhiệt độ và áp suất cao.
Giai đoạn 2: Tổng hợp amoniac
Khí tổng hợp sau đó được đưa vào phản ứng tổng hợp amoniac (NH3) theo phương pháp Haber-Bosch. Đây là một phản ứng thuận nghịch, tỏa nhiệt và được thực hiện dưới điều kiện nhiệt độ, áp suất và xúc tác đặc biệt.
Giai đoạn 3: Tổng hợp ure và đóng gói
Amoniac được tổng hợp sẽ phản ứng với khí cacbon dioxit (CO2) dưới điều kiện nhiệt độ và áp suất cao để tạo thành dung dịch amoni cacbonat. Dung dịch này sau đó được phân hủy thành ure và nước. Ure thô được tạo ra sẽ trải qua quá trình cô đặc, tạo hạt và sấy khô để tạo thành sản phẩm đạm ure cuối cùng.
Đạm ure sau khi được sấy khô công nhân nhà máy sẽ tiến hành kiểm định chất lượng đạm, sau đó tiến hành đóng gói vào bao bì và mang đi vận chuyển để tiêu thụ.
Ứng dụng của đạm urê trong cuộc sống
Trong nông nghiệp
Trong nông nghiệp, đạm urê được sử dụng phổ biến như một loại phân bón quan trọng. Khi bón urê với lượng phù hợp, nó sẽ kích thích cây trồng phát triển tốt hơn, cho lá xanh và to. Tuy nhiên, việc bón quá nhiều urê có thể gây tích tụ nitrat, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe con người khi ăn phải.
Trong công nghiệp
Thức ăn chăn nuôi: Đạm ure là nguồn cung cấp nitơ ổn định, giúp nâng cao hiệu quả chăn nuôi.
Xử lý đường băng: Tại các sân bay, đạm ure thay thế muối (NaCl) để làm tan băng, sương muối trên đường băng, đảm bảo an toàn cho máy bay mà không gây mòn thiết bị kim loại.
Sản xuất nhựa: Đạm ure là nguyên liệu quan trọng để sản xuất nhựa ure-formaldehyde, loại nhựa phổ biến trong sản xuất gỗ dán, ván ép và keo dán.
Mỹ phẩm: Ngạc nhiên chưa, đạm ure còn là thành phần quen thuộc trong dầu gội, sữa tắm, kem dưỡng da,… nhờ khả năng giữ ẩm và làm mềm da.
Sản xuất bánh kẹo: Một số loại bánh kẹo sử dụng đạm urê để tạo màu nâu caramel đẹp mắt.
Xử lý khí thải: Đạm urê được ứng dụng trong việc xử lý khí thải động cơ diesel, góp phần bảo vệ môi trường.
Trong y học
Gạc lạnh: Phản ứng thu nhiệt khi đạm ure tác dụng với nước được ứng dụng để sản xuất gạc lạnh, hỗ trợ sơ cứu chấn thương.
Sản phẩm da liễu: Khả năng dưỡng ẩm của đạm ure được ứng dụng trong sản xuất các sản phẩm hỗ trợ tái tạo và dưỡng ẩm cho da.
Chẩn đoán bệnh: Nồng độ ure trong máu là một trong những chỉ số quan trọng để đánh giá chức năng thận và tuyến giáp. Các xét nghiệm thở ure sử dụng đồng vị – C14 hoặc C13 trong đạm ure giúp phát hiện vi khuẩn HP gây viêm loét dạ dày.
Trong thí nghiệm
Trong phòng thí nghiệm, đạm urê được sử dụng như một chất biến tính protein, giúp tăng độ hòa tan của protein, hỗ trợ quá trình nghiên cứu và phân tích protein.
Những điều cần lưu ý khi sử dụng đạm urê
Bảo quản đúng cách
Đạm urê bảo quản bằng cách đặt ở nơi khô ráo, thoáng mát và tránh tiếp xúc với nước. Điều này giúp ngăn ngừa tình trạng phân giải amoniac, gây hại.
Tuân thủ liều lượng khuyến cáo
Khi sử dụng đạm urê trong nông nghiệp và chăn nuôi, cần tuân thủ liều lượng khuyến cáo cho từng loại cây trồng và vật nuôi. Sử dụng quá nhiều có thể gây cháy lá cây, giảm năng suất, thậm chí ngộ độc.
Thời điểm và phương pháp bón phân
Nên bón đạm ure vào buổi sáng hoặc chiều tối, tránh bón vào những ngày nắng gắt hoặc mưa to để giảm thiểu sự bay hơi và rửa trôi. Ure nên được bón trực tiếp vào đất hoặc pha loãng với nước để phun lên lá cây, tránh bón trực tiếp lên lá.
An toàn khi sử dụng
Khi tiếp xúc với đạm urê, cần sử dụng đầy đủ các phương tiện bảo hộ như găng tay, khẩu trang và kính bảo hộ để tránh kích ứng da và mắt.
Đối với chăn nuôi
Chỉ nên sử dụng đạm urê làm thức ăn bổ sung cho gia súc trưởng thành, không dùng cho gia súc non. Ure nên được trộn đều với các loại thức ăn khác và cho ăn dần, tránh cho ăn quá nhiều một lúc để phòng ngừa ngộ độc.
Bài viết trên đã giúp bạn có cái nhìn chi tiết hơn về phân đạm ure, từ quy trình sản xuất đến ứng dụng trong đời sống. Hi vọng những thông tin này sẽ hữu ích cho bạn. Nếu bạn có nhu cầu về các loại máy đóng gói phân bón nói chung và các loại máy công nghiệp nói riêng hãy liên hệ ngay với PMS Việt Nam để biết thêm chi tiết.